Πέμπτη 6 Μαΐου 2010

Τι είναι το τ.ε.ρ.ι.ρ.έ.μ και ποια η ερμηνεία του, μέσα στην Ορθόδοξη Βυζαντινή Μουσική


Είναι δεδομένο, ότι κάθε είδος Μουσικής, ερεθίζει την ψυχή και συγκινεί, όλες τις τάξεις των ανθρώπων, είτε αυτοί είναι μορφωμένοι, είτε αμόρφωτοι. ι Άγγελοι στις ολοήμερες Δοξολογίες τους προς τον Τριαδικό Θεό και Δημιουργό τους, ψάλλουν με ασχόλαστη κατάνυξη. Εμείς οι άνθρωποι, πάντα θέλαμε και έχουμε σκοπό και πόθο στη ζωή μας, εφ’ όσον δεν μπορούμε να γίνουμε κι εμείς Άγγελοι, τουλάχιστον να μοιάσουμε κάπως σ’ Αυτούς.Αυτό όμως, είναι εντελώς αδύνατο, γιατί αποτελούμαστε από φθαρτή σάρκα και μας λείπει η άϋλη φύση των Αγγέλων. Έτσι, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε, είναι να υμνούμε τον Δημιουργό μας, με τα μέσα που μας παρέχει Εκείνος. Γι’ αυτό, καθημερινά ψάλλουμε με την ανθρώπινη φωνή μας, αυτό που ακούσαμε από τους Αγγέλους, κατά την Γέννηση του Θεανθρώπου ( δηλαδή, το « Δόξα εν υψίστοις…» ), το « Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαββαώθ…», αλλά και μιμούμενοι την άναρθρη φωνή των Αγγέλων, το « Τεριρέμ ».
Γεννάται όμως το ερώτημα : « Πού το βρήκαμε αυτό » ;Πολλοί το θεωρούν, σαν επίδειξη μουσικής δεξιότητας και ικανότητας. Άλλοι το θεωρούν σαν το « Κλάμα » του μικρού Ιησού. Υπάρχουν και πολλοί άλλοι, οι οποίοι δίνουν διαφορετικές εξηγήσεις, οι οποίες όμως, στηρίζονται σε ακροβατικούς ευσεβείς συλλογισμούς.
Τι είναι όμως αυτό το τεριρέμ και τι σημένει μέσα στην Ορθόδοξη Υμνογραφία της Εκκλησίας μας ;
Το γράμμα τ, σύμφωνα με τους κανόνες της Αριθμητικής, σημαίνει τρείς εκατοντάδες. Καθώς μέσα σ’ αυτό το μοναχικό γράμμα – στοιχείο τ, περικλείονται τρείς αριθμοί ( δηλαδή, η μία εκατοντάδα, οι δύο εκατοντάδες και οι τρείς εκατοντάδες ), κατά τον ίδιο τρόπο μέσα στην Αγία Τριάδα, περικλείονται τρία πρόσωπα σε μία υπόσταση. Η Θεότητα. Τρία πρόσωπα ( δηλαδή, Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα ), αποτελούν μία φύση.Αποτελούν τη μία Θεότητα, που διακρίνεται σε τρία πρόσωπα – υποστάσεις, όπως συμβαίνει με το τ, το οποίον είναι ένα γράμμα, αλλά περιέχει τρείς εκατοντάδες, οι οποίες υπάρχουν και χωριστά η κάθε μία, αλλά και οι τρείς μαζί, είναι ενωμένες σε έναν αριθμό. Και οι τρείς αυτοί αριθμοί, είναι κατά πάντα τέλειοι, γιατί ο κάθε ένας ξεχωριστά, περιέχει δέκα δεκάδες. Αυτό σε αντιστοιχία, σημαίνει την τελειότητα των τριών προσώπων της Θεότητας.Τέλειος ο Θεός – Πατέρας, τέλειος ο Θεός – Υιός, τέλειος Θεός και το Άγιον Πνεύμα.
 Το άλλο γράμμα – στοιχείο του « Τεριρέμ » το ρ, σημαίνει το Θεό και Πατέρα, σαν Ρίζα και Πηγή της Θεότητας, δηλαδή, Γεννήτορα του Υιού και Εκπορευτή του Αγίου Πνεύματος.
 Τα άλλα δύο γράμματα – στοιχεία, το ε και το ι, σημαίνουν την Ένωση των τριών προσώπων της Μακαρίας Τριάδας. Δηλαδή, την Ένωση του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, με τον Θεό και Πατέρα. Γιατί όπως το ρ, όταν ενώνεται με το ε και το ι, τότε δημιουργεί το μουσικό μέλος, έτσι και τα Θεία Πρόσωπα, οταν ενώνονται σε μία Θεότητα, τότε διακυβερνούν ολόκληρη την Κτίση. Αυτό φανερώνει και το Άγιο Πνεύμα. Δηλαδή, « τελειοί » την Κτίση.
Το πράγμα που σημαίνει το « Τεριρέμ », είναι η ένσαρκη Οικονομία. Για να κατανοήσουμε το πώς, πρέπει να σκεφτούμε ότι το τ και το ρ, δεν ταιριάζουν μεταξύ τους, ώστε να ενωθούν και να μας δώσουν ένα αρμονικό μέλος. Αυτό συμβαίνει, γιατί το ένα ( δηλαδή το τ ), είναι άφωνο και το άλλο ( δηλαδή το ρ ), είναι αμετάβλητο και δεν « καταγυρίζουν ». Είναι δύο αντίθετα πράγματα. Το πρώτο ακίνητο, το δεύτερο αμετάβλητο και « αμετάλλακτο ». Όπου στέκουν μόνα τους, δεν μπορεί να γίνει και να ακολουθήσει μουσικό μέλος. Όταν όμως τεθεί ανάμεσά τους το ε ή το ι, ( δηλαδή ένα φωνήεν, τότε δημιουργείται μέλος και ενώνονται. Τούτο σημαίνει, ότι το τ ( δηλαδή η ανθρωπότητα ), ήταν άφωνη και ακίνητη ή ανήμπορη εάν θέλετε. Δεν είχε τη δύναμη να κινηθεί μόνη της προς το καλό, ούτε δόξαζε τον Θεό, αλλά το κυριότερο, ούτε μπορούσε να απευθυνθεί αποτελεσματικά προς τον Θεό.
     Ο Θεός πάλι ( δηλαδή το ρ ), είναι αμετάβλητος. Η φύση του Θεού, ήταν αδύνατον να « μεταλλαγεί » ή να τροποποιηθεί, ώστε να γίνει άνθρωπος. Δεν μπορούσε να ταιριάξει. Ο Θεός, αποκλείονταν να αλλάξει φύση, να γίνει άνθρωπος, αλλά και ο άνθρωπος, ήταν αδύνατον να αλλάξει φύση και να γίνει Θεός. Κάτι τέτοιο θα ήταν άτοπο. Γιατί αν ένα από τα δύο πραγματοποιούνταν, τότε θα είχαμε δύο ανθρώπους ή δύο Θεούς διαφορετικούς. Οπότε κι αυτό θα ήταν άτοπο.
Τι έγινε όμως τελικά ;
Ήλθε το ε και το ι ( δηλαδή οι δύο φύσεις του Μεσσία – Χριστού ), και μπήκε ανάμεσα στα δύο άκρα. « Εμεσίτευσε – όπως λέμε – των δύο άκρων ».Το ε και το ι, στην Αριθμητική, είναι οι μεσαίοι αριθμοί στη δεκάδα. Ήλθε λοιπόν το ε και το ι, και ενώθηκαν με το τ και το ρ. Δηλαδή, ο Μεσσίας Χριστός, ένωσε την ανθρωπότητα με την Θεότητα. « Ήνωσε τα το πρίν διεστώτα ». Με την ένωση αυτή του τ με το ρ, δημιουργήθηκε ένα λίαν γλυκύτατο Μέλος. Τα δύο γράμματα, παραμένουν αυτόνομα, αλλά και συνδέονται. Αυτό ακριβώς, συμβαίνει και στην ένσαρκη οικονομία, Ο Θεός, είναι πάλι Θεός, και ο άνθρωπος, είναι πάλι άνθρωπος.
Είναι όμως, ενωμένα και τα δύο. Θεός και άνθρωπος, σε μία υπόσταση – πρόσωπο του Υιού και Λόγου, όπως και τα δύο σύμφωνα με τα δύο φωνήεντα. Για τον λόγο αυτόν, επί πλέον η Εκκλησία, ψάλλει το « Τεριρέμ » και μ’ αυτό σημαδεύει την υπερφυσική και υποστατική ένωση της Θεότη-τας με την ανθρωπότητα, στο πρόσωπο του Χριστού.
Ο « Τερερισμός », αποδεικνύει ακόμα, ότι είναι μια ζωντανή κιθάρα, που σημαίνει τη Θεία Ανάσταση. Δηλαδή, πώς ο Υιός του Θεού, ενίκησε τον θάνατο και δεν μπορεί πιά, να μας κυριεύσει όπως πρίν. Είναι γνωστή η ρήση : « Ουκέτι έτι το κράτος του θανάτου ισχύει ».Πριν από την ένσαρκη οικονομία, η Συναγωγή των Ιουδαίων, έψαλλε ύμνους στο Θεό, με άψυχα όργανα όπως σάλπιγγες, τύμπανα, φόρμιγγες και κιθάρες, βασιζόμενη στον Μεγάλο Ψαλμωδό, Βασιλέα και Προφήτη Δαβίδ.Ο Ψαλμικός στίχος « Αινείτε Αυτόν εν τυμπάνω και χορώ, εν ψαλτηρίω και κιθάρα », φανερώνει τα προλεγόμενα, ότι η ανθρωπότητα δηλαδή, ήταν σαν άψυχη κιθάρα και χρειάζονταν άλλον να την κινήσει. Τώρα όμως, αφού έχει τον Αναστάντα Χριστό, « την όντως ζωήν », δεν χρειάζεται πλέον άψυχα όργανα, αλλά σαν ζώσα και με ζωντανή φωνή, « Τερερίζει » εκείνο το μέλος, που οι παλαιοί « Τερέριζαν » με τις κιθάρες και τα τύμπανά τους. Και αυτό το « Τερέρισμα », είναι καλύτερο από το « Τερέρισμα » των αψύχων, όπως και η ζωή, είναι καλύτερη από τον θάνατο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου